آیا ضحّاک شاهنامه را می توان مادینه پنداشت؟

نویسنده

چکیده مقاله:

اگرچه ضحّاک در شاهنامه «نراژدها» خوانده می­شود، او را بنا بر گواهی­هایی می­توان مؤنث پنداشت که آن عبارت است از: 1- همان­گـونه که در کیش مانی، دیوِ بی­شرمِ آز جنسیتِ زنانه دارد، ضحّاک نیز که نماد آز در شاهنامه است، ممکن است مادینه باشد. در شاهنامه، ابلیس در برابر خدماتش به ضحّاک، جایی از تن او را می­بوسد که محارم اجازۀ بوسیدن دارند. این نشانی است بر جنسیتِ غیر متعارفِ ضحّاک؛ 2- ضحّاک شاهنامه و مُردیانگِ مادینۀ مانوی هر دو ابزارِ دستِ اهریمن هستند و می­خواهند جهان را از مردم تهی کنند. این کارویژۀ همسان، جنسیتِ مادینۀ ضحّاک را تداعی می­کند؛ 3- ضحّاک پس از سالیان زندگی با ارنـواز و شهرناز، صاحب فرزند نمی­شود که این نکته ناتوانی او را در مردانگی می­رساند؛ 4- پژوهندگانی معتقدند واژۀ ارنـواز در یشت­های اوستا که واژه­ای مؤنث است، صفت اژدهاکه بوده­است که از او جدا شده و در شکل زنی به­نام ارنواز در متن­ها آشکار شده­است؛ 5- پژوهنده­ای دیگر اژی را با همتای بودایی آن، ناگی، سنجیده­است؛ موجودی کـه از دوشِ او مار روییده و مؤنث است؛ 6- اژی­دهاکۀ اوستا از آب برآمده­است و ازدهاک در بندهش در سپیدرودِ آذربایجان، مُرادِ خود را از اهریمن و دیوان می­جوید. او در شاهنامه نظم کیهانی را برمی­آشوبد و طبقات اجتماعی را بر هم می­زند. همین ویژگی­ها دربارۀ تیامتِ میان­رودی نیز دیده می­شود که این همانندی­ها می­تواند ما را بر آن دارد، ضحّاک چون تیامت مادینه است؛ 7- در برخی متن­های دورۀ اسلامی، رفتارِ ضحّاک، به کردار زنان تشبیه شده­است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

آیا می توان ارتداد را جرم دانست؟

تبیین مفهوم ارتداد و تعیین مصداق آن، از جمله دشواری‌های فقه اسلام است، بویژه دشواری زمانی دوچندان خواهد شد که «دولت اسلامی»، در «جهان امروز» سر اجرای این حکم را داشته باشد. فقهای مسلمان از «مرتد فطری» و «مرتد ملی» سخن گفته و احکام هر یک از آنان را به تفصیل بیان کرده‌اند. شماری از نویسندگان معاصر هم در راستای اقناع خوانندگان این احکام؛ با شیوه­ای یکسان و نتیجه­ای یکسان توجیهاتی آورده‌اند. ذکر دو...

متن کامل

آیا می توان سرشماری غلتان را در ایران اجرا کرد؟

سرشماری های نفوس جامع ترین منبع اطلاعاتی در ارتباط با جمعیت ها و خانوارها هستند که اطلاعاتی در زمینه ی اندازه، ساختار و ویژگی های جمعیت ها فراهم می کنند. سرشماری ها همواره با فشارهای سنگین مالی و نیروی انسانی بر دولت ها همراه هستند و داده های حاصل، خطاهای غیر نمونه گیری بسیاری را شامل می شوند. تحلیل اطلاعات به دست آمده از سرشماری ها و انتشار سریع نتیجه های آن، از دیگر مشکلاتی هستند که دولت ها پ...

متن کامل

آیا می توان میزان سزارین را در استان مازندران کاهش داد؟

Background and purpose : Çonsiderable controversy exists about the appropriate rate of cesarean deliveries. Çesarean section is a major surgery and is more hazardous to the mother and fetus than vaginal delivery. Ïn Ïran in 2002, 36% and in the Mazandaran province 56% of all deliveries were made by cesarean section. This study proposes to determine the effect of statewide policies on cesarean...

متن کامل

چگونه می توان GIS را سودآور نمود؟

برای دستیابی به منافع مادی از طریق اطلاعات جغرافیایی، افراد متبحر در امر GIS نیازمند آزمودن فرصت­ هایی، جهت افزودن ارزش اطلاعات و همچنین تهیه و تدارک نرم­ افزارها و خدمات گوناگون می­ باشند.

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 20  شماره 41

صفحات  25- 50

تاریخ انتشار 2017-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023